Telen op water: 'Innovatie houdt ’t spannend!'
Geplaatst op 05 januari 2023
Johan, zijn vrouw Esther en hun zoon Joost experimenteerden de laatste jaren met teelt van paksoi, Shanghai paksoi en mini paksoi op water: “Het duurde enkele jaren totdat de vergunningen rond waren, zodoende zijn we pas afgelopen zomer ófficieel gestart met de teelt op water”. Daarnaast telen zij ook spinazie, knolselderij en savooiekool op hun bedrijven in Breda en Prinsenbeek. Erwten en bonen worden ingezet als wisselgewas: “Daar hebben we zelf geen werk aan. Die worden gezaaid en geoogst en wij doen alleen de gewasverzorging.”
Vallen én opstaan
Gelukkig hoefde familie Luijkx de afgelopen 3 jaar niet alleen af te wachten: “Het is heel leerzaam om iets nieuws te proberen. In het begin ging er het nodige fout bij de teelt op water. Al doende krijg je het steeds meer onder de knie. De drijvers waar de planten op groeien, halen we nu nog handmatig uit het water. Dit doen we met een draaiende beweging. Hierdoor kunnen de planten eruit vallen of beschadigen. En, het is belastend voor je lichaam want iedere drijver weegt zo’n kilo of 10. We bekijken nu hoe we die arbeidsomstandigheden kunnen verbeteren. Het móet slimmer kunnen.”
Duurzamere teelt
Wat zijn de voordelen van teelt op water in plaats van in de grond? “In het water kun je langer doorgaan met telen want je hebt niets met grond te maken en hebt dus ook geen wisselteelt. En, in de winter groeien de planten gewoon door, het duurt alleen wat langer. Als het te koud wordt kunnen de planten doorschieten. De hoge temperaturen voor de tijd van het jaar zijn voor ons zéér gunstig. Ook vraagt deze teeltwijze minder water – hoe gek dat ook klinkt - omdat je niet hoeft te beregenen. Tot slot is er door de schone productie doorgaans minder bestrijdingsmiddel nodig. Het is dus een duurzame teelt.”
Innoveren en investeren
Innoveren betekent (in veel gevallen) ook investeren. In dit geval in een nieuwe spinazie-oogst-machine: “Bij de spinazieteelt lopen we nu tegen veroudering van onze machines aan. Die machines veranderen continu waardoor je niet alleen sneller maar óók beter kunt oogsten: met minder schade aan de planten.” Een andere uitdaging zijn de nieuwe nitraatrichtlijnen: “Dat betekent bijvoorbeeld dat we niet meer mogen telen op slootkanten. De implementatie daarvan vraagt om een andere werkwijze die nog steeds rendabel moet blijven.”
Energiecrisis, hoge brandstofkosten en krappe arbeidsmarkt
Er is een energiecrisis, brandstofkosten rijzen de pan uit, en er is sprake van een krappe arbeidsmarkt. Ook zijn kwekers niet altijd in staat om de opkweekplantjes op tijd te leveren. In hoeverre wordt Luijkx daardoor geraakt? “We merken tot nu toe weinig van alles wat er speelt. De paksoi zaaien we zelf en kweken we verder op in een plantentunnel waar we niet in stoken. Hierdoor hebben we niets te maken met de schaarste aan gas. We hebben 2 jaar geleden ruim 500 zonnepanelen op het dak gelegd. Energie hebben we zelfs over, al merken we wel een toename qua energieverbruik door de waterbakken. Met onze trekkers voelen we die verdubbeling van brandstofprijzen wél.”
Vertrouwen in de toekomst
De ontwikkelingen volgen elkaar continu op. Daar van wakker liggen? Dat doet Johan niet: “Nee, wat dat betreft hebben we best veel meegemaakt in ons familiebedrijf dat al 4 generaties bestaat. Onze zoon Joost startte in 2018 met zijn eigen bedrijf. In de toekomst volgt hij ook Esther en mij op in ons bedrijf. Daar houden we nu al rekening mee bij belangrijke keuzes. Toen Joost 5 jaar oud was, zei hij al: ‘Ik ga het bedrijf overnemen’. Joost leert niet alleen van ons, wij leren ook van hem; zo blijven we innovatief. Kortom, we zien de toekomst met vertrouwen tegemoet!”
